Tháng 3 năm 40, mùa xuân Canh Tý, trước sự áp bức bóc lột tàn bạo của Thái thú Tô Định và bè lũ quan lại nhà Đông Hán, Hai Bà Trưng đã phất cờ khởi nghĩa. Trong một thời gian ngắn, dưới sự lãnh đạo tài tình của Hai Bà, cuộc khởi nghĩa đã nhanh chóng lan ra cả nước, làm sụp đổ toàn bộ chính quyền Đông Hán.

Mặc dù chỉ giành độc lập trong thời gian ngắn nhưng thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng là một bản anh hùng ca bất diệt, thể hiện ý chí độc lập, tự chủ và tinh thần dân tộc cao cả. Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng còn là một minh chứng cho sức mạnh lớn lao, khả năng dồi dào của người phụ nữ Việt Nam trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Những sự kiện lịch sử về Hai Bà Trưng đã theo dòng thời gian chuyển hóa thành các sự tích văn hóa, vào huyền thoại, đi vào tâm linh, tín ngưỡng cộng đồng người Việt Nam. Để ghi nhớ công tích và báo đáp ơn đức của Hai Bà, biết bao những công trình tưởng niệm của Nhân dân dành cho Hai Bà và các nữ tướng, nam thần của phong trào Hai Bà Trưng. Thống kê của ngành Bảo tồn cho thấy có đến hơn bốn trăm nơi thờ cúng các vị tướng của Hai Bà và cả nước hiện có 3 nơi được coi là đền thờ chính Hai Bà Trưng. Đó là đền Hạ Lôi ở huyện Mê Linh - Vĩnh Phúc (hội ngày mùng 6 tháng Giêng âm lịch) là quê hương Hai Bà; đền Hát Môn ở huyện Phúc Thọ - Hà Tây (ngày 6/3 âm lịch) là nơi Hai Bà tuẫn tiết; đền Đồng Nhân ở quận Hai Bà Trưng (ngày 6/2 âm lịch) là nơi Nhân dân rước tượng Hai Bà từ sông Cái lên bờ lập đền thờ. Thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng là trang sử vẻ vang của dân tộc ta, mãi mãi là niềm tự hào của Nhân dân ta. Chúng ta thành kính tưởng nhớ công ơn của Hai Bà Trưng và các tướng lĩnh, nghĩa quân đã đánh đuổi kẻ thù xâm lược, giành độc lập dân tộc.

Mỗi mùa xuân đến, cán bộ và Nhân dân quận Hai Bà Trưng lại tưng bừng tổ chức kỷ niệm cuộc khởi nghĩa của Hai Bà Trưng để ôn lại truyền thống và tôn vinh hai vị nữ anh hùng dân tộc Trưng Trắc - Trưng Nhị. Năm 2019, cụm di tích Đình, Đền, Chùa Hai Bà Trưng đã vinh dự được đón nhận Bằng xếp hạng di tích Quốc gia đặc biệt Quần thể di tích đền Hai Bà Trưng.

Trong không khí phấn khởi của những ngày đầu năm mới Giáp Thìn, quận Hai Bà Trưng long trọng tổ chức Lễ hội truyền thống kỷ niệm 1984 năm cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng (40-2024) nhằm giáo dục truyền thống, ca ngợi tinh thần yêu nước, ý chí quật cường của Hai Bà Trưng trong quá trình đấu tranh chống giặc ngoại xâm, dựng nước và giữ nước, góp phần nâng cao đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” cho các thế hệ con cháu, đồng thời bảo vệ và phát huy các giá trị của di tích, bảo tồn và duy trì nét văn hóa đặc trưng của lễ hội đền thờ Hai Bà Trưng.

Lễ hội được tổ chức từ ngày 14 đến ngày 16/3/2024 (tức ngày 05/2 đến ngày 07/2 năm Giáp Thìn):

+ Tại Miếu thờ Hai Bà Trưng, Bến rước nước phường Bạch Đằng: tổ chức lễ dâng hương và Lễ cấp thủy trên sông Hồng theo truyền thống tín ngưỡng vào sáng ngày 14/3/2024 (tức ngày 05/2 năm Giáp Thìn).

+ Tại di tích kiến trúc - nghệ thuật quốc gia đặc biệt Đền - Chùa - Đình Hai Bà Trưng, số 12 phố Hương Viên, phường Đồng Nhân: Lễ hội truyền thống kỷ niệm 1984 năm cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng tổ chức vào sáng ngày 15/3/2024 (tức ngày 06/2 năm Giáp Thìn). Lễ tạ của dân làng vào ngày 07/2 năm Giáp Thìn.

Tự hào với truyền thống vẻ vang và những thành tích đã đạt được, năm 2024, cán bộ và Nhân dân quận Hai Bà Trưng quyết tâm phát huy tiềm năng thế mạnh, hăng hái thi đua trong học tập, lao động, sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nếp sống văn hóa người Hà Nội văn minh, thanh lịch… góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quận lần thứ XXVI; xây dựng Quận, Thủ đô, đất nước ngày càng giàu đẹp, xứng đáng là con cháu của Hai Bà Trưng, con cháu của Bác Hồ vĩ đại.